Onderstaand een letterlijke kopie van onze brief aan Benoît Gilson, Gedelegeerd Bestuurder van Infrabel.
Reeds meerdere jaren stellen we op alle niveaus de te hoge psychosociale belasting van het personeel op de blokposten aan de kaak. We kunnen ons niet van de indruk ontdoen dat de bevoegde diensten zich enige rekenschap geven van de omvang van de malaise in de seinhuizen. Integendeel, het enige gekende woord is ‘productiviteit’.
Met dit schrijven willen we enkele elementen naar voor schuiven die o.i niet alleen zorgwekkend zijn voor het welzijn van het personeel, maar ook in strijd met de wettelijke bepalingen van de Codex Welzijn op het Werk.
1. Afgeschafte prestaties
Door personeelsgebrek worden geregeld prestaties afgeschaft waardoor de werklast wordt overgeheveld naar het overige personeel, wat in strijd is met de regels inzake Welzijn op het Werk. Dergelijke situaties zijn een bron van stress met als onmiddellijk gevolg een gevaar voor fouten die de regelmaat en veiligheid van het verkeer in het gedrang kunnen brengen. Ook de eventuele negatieve invloed op de gezondheid van de werknemer mag hierbij niet uit het oog verloren worden.
I-TO, met inbegrip de preventieadviseurs, biedt op dit punt geen degelijke permanente oplossing, waarover bovendien nooit een risicoanalyse uitgevoerd werd. Meerdere meldingen over de samenvoeging van posten aan TMR bleven onbeantwoord.
Desalniettemin ontvingen we van directie I-TMS een reactie dd. 20/01/2017 over het ontbreken van een dynamische risicoanalyse waarin mevrouw Billiau stelt dat “la gestion dynamique des risques est bien une réalité au quotidien et que la charge de travail est evaluée en permanence par des observations de la ligne hiérarchiques (Traffic Officers présents en 3×8, formateurs, services de support) et par notre service de prévention”, dus dat er weldegelijk een dagelijkse opvolging is wat dynamisch risicobeheer betreft over de werklast door de hiërarchische lijn. Reacties op onze interventies ivm personeelsgebrek zijn al jaren dezelfde : nieuwe aanwervingen zijn gepland en nieuw personeel is in opleiding.
2. Permanente vorming – online modules
Permanente vorming bestaat uit twee onderdelen: de (online) theoretische opleiding en de praktijk. Deze praktijk is echter beperkt tot maximaal 2 dagen per jaar. Instructie “permanente vorming” voorziet in principe in onbeperkte theoretische opleiding. In realiteit, verwijzend naar het FLEX4ME-plan, gaat het over 5 dagen per jaar, zonder verdere uitleg.
Volgens de voorschriften moeten de (online) opleidingen tijdens de normale werkuren van de bediende plaatsvinden op tijdstippen waarop de werkbelasting dit toelaat. Geen enkele andere specifieke taak mag opgelegd worden gedurende deze tijd. Het personeelslid moet het tijdstip van opleiding zo kiezen dat men niet gestoord wordt in de operationele taken of eventueel gehinderd bij uitvoering daarvan.
Tenzij we ons vergissen moet een blokpostbediende, ongeacht zijn functie, ten allen tijde waakzaam zijn om de veiligheid en de regelmaat van het verkeer te waarborgen. Heeft u al eens stilgestaan bij wat hiervoor nodig is in geval van gevaar of bij een abnormale situatie waarbij ook onmiddellijke actie vereist is?
Er bestaat dus geen geschikt moment voor het volgen van online opleidingen tijdens zijn dienst! Ook wat betreft deze online opleidingen hebben we nog geen risicoanalyse gezien !
3. Beeldschermpauzes
Sinds de digitale bediening van de seinhuizen worden pauzes toegestaan tijdens de dienst, op geschikte momenten. De uitvoering van deze pauzes wordt geregeld door de blokpostverantwoordelijke, meestal de Traffic Officer, en ook hier wordt de werklast weer overgedragen naar collega’s.
Hoewel herhaaldelijk aangekondigd, staat de invoering van een ‘vlinderdienst’ die ondertussen een post kan overnemen niet meer op de agenda sinds het bevriezen van de 12 uur-diensten in het plan FLEX4ME, voorgesteld door directie I-TO
4. Veiligheidsregister
De afgelopen maanden is het gebruik van het veiligheidsregister door personeel van de seinhuizen geen evidentie door diverse hard- en softwareproblemen. Gegevens gaan verloren, een stabiele verbinding met de server ontbreekt…
Onlangs is een nieuwe versie van het programma ‘veiligheidsregister’ geïnstalleerd. Naast het feit dat de toegang tot de gegevensinvoer enkel in het Nederlands beschikbaar is, hebben we gemerkt dat al de ingevoerde gegevens van 19/11/2019 tot 24/05/2021 verdwenen zijn.
Volgens de toelichting bij het programma kan elke inbreuk anoniem worden gemeld. Bij raadpleging van het veiligheidsregister konden we echter via een simpele manipulatie te weten komen wie de ‘anonieme’ opsteller van het bericht was. Als gevolg daarvan wil/durft de meerderheid van het personeel geen aangifte doen van bijvoorbeeld psychosociale belasting als gevolg van overwerk daar dit de I-TO hiërarchie in een kwaad daglicht zou kunnen stellen en zo tot represailles zou kunnen leiden te opzichte van het personeel.
5. Preventieadviseurs
Het cabinepersoneel vroeg zich af welke bevoegdheid deze hadden om in bovengenoemde situaties actie te ondernemen. Volgens de notulen van de diverse comités is het over het algemeen de werkgever die de antwoorden moet formuleren op deze door de vakbonden aan de orde gestelde punten.
6. Omzendbrief 10 I-TO van 22/12/2020
Ook de bepaling in punt 1.5.1 van omzendbrief 10 I-TO van 22/12/2020 dat de AREA-manager in overleg met bureau I-TO.161 zijn functioneel kader bepaalt volgens het economisch-technisch principe dat gestreefd moet worden naar een maximale productiviteit met zo weinig mogelijk middelen, baart ons zorgen. We menen dat een aantal van de (niet-)besluiten die we aan de kaak stellen, niet los staan van deze doelstelling.
Naar aanleiding van de problematische toestanden veroorzaakt door de samenvoeging van meerdere posten in het district ZO, hebben we in oktober 2020 de heer Boydens per brief gewaarschuwd. Behoudens vergissing van onzentwege werden de risicoanalyses niet geëvalueerd in het kader van de deze toename van de werklast, waardoor de bepalingen van de Codex voor het welzijn op het werk (Codex deel 1, titel 3) niet zijn nageleefd.
Wat de psychosociale belasting betreft hebben we het recht de sociale inspectiediensten in te lichten evenals de DVIS wat veiligheid betreft.
Deze boodschap blijkt niet doorgekomen!
Het is duidelijk dat de digitalisering en de concentratie van seinhuizen geen verlichting van de werklast hebben gebracht, wat wel zo wordt voorgesteld in de I-TMS roadshows. Integendeel. We stellen dat de voorschriften van de code voor welzijn op het werk niet worden nageleefd of verkeerd worden geïnterpreteerd.
De welzijnsenquête, die zal dienen als psychosociale risicoanalyse, komt te laat omdat de gevolgen daarvan pas begin 2022 merkbaar zullen zijn. Dit terwijl de bestaande psychosociale belasting van het seinhuispersoneel al jarenlang aangeklaagd wordt.
Bovengenoemde redenen zijn de oorzaak van meer stress bij het cabinepersoneel. Sommigen zijn vroegtijdig moeten vertrekken en voor anderen wenkt de opgave.
We verzoeken u bovenstaande elementen die het cabinepersoneel dagelijks bezighouden te willen onderzoeken en ons op de hoogte te willen houden van uw bevindingen.
