Uitgelegd! De 36 uren week , de variabele cx en de kredietdag

Als NMBS-personeel worden we geacht om wekelijks 36 uur te presteren. In de prakijk presteren we normaal echter gemiddeld 40 uur per week. In dit artikel gaan we dieper in op de correcties die worden toegepast om te voorkomen dat we allen te veel zouden werken.

Gerelateerd:  https://www.ovs-sic.be/nl/kds-uitbetaald/

Er zijn grote verschillen per personeelscategorie wat betreft de manier waarop deze 40 uur berekend worden.

• Voor personeel in één enkele ploeg waarvan de arbeidsdag begrepen is tussen 6.00 u en 20.00 u is het principe simpel. Elke werkdag telt in principe acht uur, dus 40 uur per week. Er mag elke dag echter negen uur gewerkt worden, zolang de wekelijkse grens van 40 uur niet wordt overschreden.
• Voor personeel in twee of drie ploegen wordt de regeling al wat pikanter. Deze categorie mag elke dag negen uur werken met een gemiddelde van 40 uur per week, berekend over maximum vier weken. Het absolute maximum bedraagt echter 50 uur per week.
• Het treinpersoneel mag ook tot negen uur per dag werken worden, met een gemiddelde per kwartaal van 40 uur per week. Er is geen specifiek maximum per week.
• Voor alle categorieën geldt bovendien dat er maximum zeven dagen aan een stuk gewerkt mag worden , nadien moet je een cx of rx krijgen. Deze periode noemt men de “grote arbeidsperiode“.

Enkele voorbeelden maken één en ander meteen veel duidelijker.

• Personeel in één enkele ploeg mag in dezelfde week bijvoorbeeld vier dagen van negen uur werken, gevolgd door een vijfde dag van vier uur.
• Personeel in twee of drie ploegen kan perfect vijf dagen van negen uur werken in één week, maar enkel indien in de daaropvolgende weken minder uren gepresteerd worden zodat het gemiddelde per vier weken 40 uur bedraagt.
• Bij treinpersoneel kan dit zelfs oplopen tot zeven dagen van negen uur wat, dus een werkweek van 63 uur. Er is immers geen voorzien maximum per week.

Maar hoe komen we nu aan een week die slechts 36 uren telt? Hiervoor krijgen we enerzijds dertien extra cx’en (één per vier weken, de zogenaamde “veranderlijke compensatieverlofdag”) en anderzijds dertien kredietdagen (KD’s, één per vier weken). Compensatiedagen worden toegekend door de onmiddellijke chef, kredietdagen zijn vrij te kiezen door het personeel.

De buitenwereld denkt dat we veel thuis zitten en veel verlof hebben, maar beseft niet dat dit een compensatie is voor te veel gewerkte uren, en dat er voor alle beroepscategorieën behoorlijk wat flexibiliteit in het systeem is ingebouwd, helaas niet altijd in het voordeel van het personeel.

Dit geeft in de praktijk in totaal 65, of als er 53 zaterdagen in het kalenderjaar zijn zelfs 66, cx’en om naar een 38-urenweek te gaan. Alhoewel de veranderlijke compensatieverlofdag niet vrij te kiezen is, zijn er toch enkel toekenningsvoorwaarden.

• Voor personeel in één enkele ploeg moet de extra cx vallen in de maand waarop hij betrekking op.
• Bij personeel in twee of drie ploegen zijn er geen specifieke regels zolang er maar maximum 152 uur per vier weken wordt gewerkt, dus gemiddeld 38 uur per week.
• Voor treinpersoneel moeten er minstens vier cx’en per maand en 14 per kwartaal worden toegekend. 

De kredietdagen om van 38 naar 36 uur per week te gaan kunnen vrij gekozen worden, maar ook hier zijn enkele belangrijke regels waarmee rekening gehouden dient te worden :

• Een KD mag beginnen en eindigen op elk uur van de dag. Een KD na een nachtdienst tot zes uur s’morgens is perfect mogelijk.
• Je mag maximum 35 KD’s overdragen naar het volgende kalenderjaar.

De buitenwereld denkt dat we veel thuis zitten en veel verlof hebben, maar beseft niet dat dit een compensatie is voor te veel gewerkte uren, en dat er voor alle beroepscategorieën behoorlijk wat flexibiliteit in het systeem is ingebouwd, helaas niet altijd in het voordeel van het personeel.

Rechtzetting: in “De Onafhankelijke” van november werd gesteld dat treinpersoneel in theorie zeven dagen van negen uur kan werken, en dat dat opgeteld 56 uur is. Aandachtige lezers wezen ons er echter op dat 7x9u neerkomt op 63u.